Hướng dẫn cách đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp chính xác

Báo cáo tài chính được xem là bộ mặt của công ty, phản ánh toàn bộ tình hình tài chính tại một thời điểm nhất định. Đọc hiểu báo cáo tài chính không chỉ là kỹ năng quan trọng với người quản lý mà còn có ý nghĩa vô cùng to lớn với nhà đầu tư, ngân hàng và các cơ quan có liên quan. Trong bài viết dưới đây, ProNexus sẽ hướng dẫn cách đọc báo cáo tài chính một cách chi tiết, giúp bạn có được cái nhìn tổng quan nhất về hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Báo cáo tài chính gồm những gì?

Báo cáo tài chính là một bức tranh toàn cảnh về tình hình tài chính của doanh nghiệp. Nó không chỉ cung cấp thông tin về tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu mà còn cho thấy khả năng sinh lời, dòng tiền và hiệu quả kinh doanh công ty. Dựa vào những thông số này, nhà quản lý có thể đưa ra phương hướng giải quyết tối ưu, giúp doanh nghiệp phát triển nhanh chóng.

Trước khi đi tìm hiểu về cách đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp, chúng ta hãy cùng nhau điểm qua những hạng mục cần được khai báo trong báo cáo tài chính nhé. Theo Điều 100, Thông tư 200/2014/TT-BTC, một báo cáo tài chính chuẩn chỉnh cần thể hiện đầy đủ các hạng mục sau:

Tại sao cần đọc báo cáo tài chính?

Như bạn cũng đã biết, báo cáo tài chính được sử dụng để thống kê thông tin liên quan đến hoạt động kinh doanh của đơn vị. Do đó, việc nằm lòng cách đọc báo cáo tài chính không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với doanh nghiệp mà còn là cơ sở để cơ quan nhà nước, nhà đầu tư dựa vào và đưa ra đánh giá. Dưới đây là tầm quan trọng việc đọc hiểu báo cáo tài chính đối với các bên có liên quan.

• Đối với chủ doanh nghiệp: Giúp đánh giá hiệu quả kinh doanh, mang đến các nhìn tổng quan với những kỳ trước và đối thủ cạnh tranh. Từ đó đưa ra được đường hướng phát triển phù hợp, tối ưu hóa tài chính.
• Đối với ngân hàng: Nắm rõ tình hình sức khỏe về cơ cấu nguồn vốn, doanh thu, tỷ suất lợi nhuận,… để làm căn cứ cho vay.
• Đối với nhà đầu tư: Giúp phân tích và dự đoán tiềm năng sinh lời của doanh nghiệp, từ đó xác định rủi ro và đưa ra quyết định đầu tư phù hợp.
• Đối với các cơ quan chức năng: Dùng để giám sát hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đảm bảo tuân thủ pháp luật và các quy định về kế toán.

Hướng dẫn đọc báo cáo tài chính

Để đọc hiểu báo cáo tài chính, nhà kinh doanh cần phải có kiến thức chuyên môn về lĩnh tài chính. Chỉ có như vậy mới hiểu được các thông số được hiển thị như nợ phải trả, tài sản, doanh thu,… Dưới đây là hướng dẫn cách đọc hiểu báo cáo tài chính chi tiết dành cho người mới tham khảo.

Cách đọc bảng cân đối kế toán

Đây là phần thông tin quan trọng trong báo cáo tài chính, thể hiện tình hình kinh doanh của doanh nghiệp trong một kỳ. Để hiểu Bảng cân đối kế toán thì bạn cần phải nằm lòng cách đọc báo cáo tài chính sau:

• Bước 1: Liệt kê các hạng mục chính liên quan đến Tài sản và Nguồn vốn.
• Bước 2: Tình toán các hạng mục này và xem xét sự thay đổi của chúng tại thời điểm báo cáo.
• Bước 3: Ghi chép các lại các khoản chiếm tỷ trọng lớn hoặc có biến động mạnh mẽ tại thời điểm báo cáo.

Trên bảng cân đối kế toán, tài khoản 131 và 331 là những thông số mà doanh nghiệp cần phải hết sức lưu ý:

• Tài khoản 131, 331 so với kỳ trước đó được xem là kết quả tốt.
• Tài khoản 131/331 không được chiếm tỷ trọng quá cao trong Tài sản/Vốn chủ sở hữu.

Cách đọc báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

Hướng dẫn đọc báo cáo tài chính về kết quả hoạt động kinh doanh:

• Bước 1: Lọc và phân tách các khoản doanh thu, chi phí của doanh nghiệp.
• Bước 2: Xác định tỷ trọng doanh du trong mục tổng doanh thu và chi phí trong tổng chi phí và tiến hành so sánh kết quả với cùng kỳ.
• Bước 3: Tiến hành phân tích và đánh giá sự thay đổi của doanh thu, chi phí.

Cách đọc báo lưu chuyển tiền tệ

Bằng việc xem hiểu báo cáo lưu chuyển tiền tệ, bạn có thể biết được quay của nguồn vốn, xác định được khả năng thu hồi vốn doanh nghiệp là nhanh hay chậm. Dưới đây là hướng dẫn cách đọc báo cáo tài chính của công ty về các chỉ số lưu chuyển tiền tệ dành cho bạn tham khảo.

• Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh: Dòng tiền này được sản sinh từ chính hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm tiền thanh toán cho nhà cung cấp hoặc thu từ khách hàng, chi phí thanh toán cho người lao động, trả lãi ngân hàng, đóng thuế,…
• Dòng tiền từ hoạt động đầu tư: Dòng tiền này có nguồn gốc từ các hoạt động đầu tư bao gồm chi phí mua sắm, thanh lý tài sản cố định, tài sản dài hạn,…
• Dòng tiền từ hoạt động tài chính: Dòng tiền này liên quan đến việc tăng hay giảm vốn chủ sở hữu và từ các hoạt động đi vay, huy động vốn.

Những vấn đề doanh nghiệp cần lưu ý khi đọc báo lưu chuyển tiền tệ:

• Dòng tiền từ hoạt động đầu tư và từ hoạt động tài chính thường có xu hướng tăng trong kỳ hiện tại và giảm ở kỳ tương lai hoặc ngược lại.
• Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh là hạng mục quan trọng nhất vì nó phản ánh khả năng tạo ra tiền của doanh nghiệp.
• Tiền và các khoản tương đương tiền hoàn toàn có thể giảm so với kỳ trước. Tuy nhiên đây không phải là một tín hiệu xấu vì khả năng cao là doanh nghiệp đã tiến hành thanh toán các khoản phải vay của mình.

Cách đọc thuyết minh báo cáo tài chính

Bản thuyết minh được sử dụng để giải trình chi tiết về các thông số có trong báo cáo tài chính. Những nội dung được hiển thị trong hạng mục này gồm có.

• Đặc điểm, tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
• Kỳ kế toán và đơn vị tiền tệ được sử dụng.
• Các chế độ, chuẩn mực kế toán được áp dụng.
• Cách chính sách kế toán được quy định bởi doanh nghiệp.
• Thông tin bổ sung cho bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ.

Trên đây là cách đọc báo cáo tài chính chi tiết dành cho người mới tham khảo. Có thể thấy, trong một báo cáo tài chính có rất nhiều hạng mục cần xem xét và phải được tính toán một cách chuẩn xác. Vậy câu hỏi đặt ra là cần lưu ý những gì khi đọc hiểu báo cáo tài chính để tránh sai sót? Tiếp tục khám phá bài viết để tìm ra đáp án cho bản thân nhé.

Những lưu ý khi đọc báo cáo tài chính

Đọc báo cáo tài chính của doanh nghiệp đòi hỏi người kinh doanh phải có kiến thức chuyên sâu về lĩnh vực tài chính. Dưới đây là một số lưu quan trọng khi xem bảng thông số này dành cho bạn tham khảo.

• Nếu tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu vượt quá 100% thì doanh nghiệp đang có xu hướng sử dụng nợ nhiều hơn so với tài sản mà họ sở hữu. Đây là tình hình đáng báo động, nếu không điều chỉnh, thay đổi kịp thời thì công ty rất dễ phá sản.
• Doanh thủ liên tục giảm qua các kỳ cho thấy hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp hoàn toàn không hiệu quả.
• Trong trường xuất hiện các khoản “Chi phí khác” có giá trị lớn, doanh nghiệp cần xác định nguyên nhân hình thành những khoản phí bất thường này để tránh xảy ra những rủi ro không đáng có.
• Nếu nhận thấy dòng tiền không ổn định thì khả năng cao là việc ghi nhận lưu chuyển tiền không chính xác so với thực tế.
• Khoản phải thu và hàng tồn kho liên quan đến doanh thu tăng cho thấy công ty đang sử dụng tiền một cách lãng phí vào các hạng mục không đem lại lợi nhuận.
• Cần phải hết sức lưu ý khi phát hành cổ phiếu liên tục vì nó có thể khiến giá trị doanh nghiệp bị pha loãng.
• Trong trường hợp nợ vay luôn cao hơn tài sản bảo đảm thì có nghĩa là công ty đang quá lạm dụng đòn bẩy quá mức.
• Nếu biên lợi nhuận gộp bị giảm thì tình hình kinh doanh của doanh nghiệp đang rơi vào trạng thái bất ổn.

Hy vọng với hướng dẫn cách đọc báo cáo tài chính từ A – Z mà chúng tôi chia sẻ trên đến sẽ mang đến cho bạn thật nhiều kiến thức bổ ích. Từ đó có thể đánh giá chính xác tình hình kinh doanh của doanh nghiệp và đưa ra quyết định phù hợp với mục đích của bản thân.