Hướng dẫn 6 bước lập báo cáo tài chính đơn giản, chính xác
Báo cáo tài chính là một bức tranh tổng quan phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh trong một kỳ kế toán. Việc lập bảng báo cáo này đúng quy định không chỉ là yêu cầu bắt buộc của nhà nước mà còn là cơ sở quan trọng để các bên có liên quan đánh giá năng lực của doanh nghiệp. Trong bài viết hôm nay, các chuyên gia tài chính của ProNexus sẽ hướng dẫn lập báo cáo tài chính một cách đơn giản và chính xác nhất nhé!
Các quy định khi lập báo cáo tài chính
Việc lập và tổng hợp dữ liệu trên báo cáo tài chính đúng quy trình là yêu cầu bắt buộc đối với mọi doanh nghiệp. Tuy nhiên hiện nay vẫn có không ít tổ chức, đặc biệt là các startup vừa và nhỏ gặp khó khăn trong việc tạo báo cáo tài chính. Để đảm bảo không vi phạm pháp luật Việt Nam hiện hành, các doanh nghiệp cần phải lưu ý một số quy định quan trọng.
Thời hạn nộp
Căn cứ vào Khoản 3 Điều 29 Luật kế toán 2015, thời hạn nộp báo cáo tài chính được quy định như sau:
- Doanh nghiệp nhà nước: Thời hạn nộp báo cáo tài chính theo quý, theo năm sẽ được quy định riêng.
- Doanh nghiệp ngoài nhà nước: Báo cáo tài chính phải được nộp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong vòng 90 ngày kể từ thời điểm kết thúc kỳ kế toán theo quy định pháp luật Việt Nam hiện hành.
Các quy định cần tuân thủ
Tùy theo quy mô hoạt động của từng doanh nghiệp mà quy định lập báo cáo tài chính sẽ khác nhau, cụ thể:
- Đối với doanh nghiệp siêu nhỏ: Áp dụng theo Thông tư 132/2018/TT-BTC hoặc Thông tư 133/2016/TT-BTC khi tạo, lập và thu thập dữ liệu báo cáo tài chính.
- Đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ: Chế độ kế toán cho nhóm tổ chức này sẽ áp dụng theo Thông tư 133/2016/TT-BTC.
- Đối với doanh nghiệp quy mô lớn: Nộp báo cáo tài chính năm theo quy định của Thông tư 200/2014/TT-BTC.
Hướng dẫn lập báo cáo tài chính năm
Tạo báo cáo tài chính là quá trình tổng hợp, phân tích và trình bày các thông tin tài chính trong một kỳ kế toán nhất định. Quá đó, doanh nghiệp sẽ có được một bức tranh tổng thể về hiệu quả trong kinh doanh. Để đảm bảo không có bất cứ sai sót nào xảy ra thì bạn cần phải tuân thủ các bước trong quy trình lập báo cáo tài chính sau.
Tổng hợp và sắp xếp các chứng từ kế toán
Việc tổng hợp, sắp xếp chứng từ kế toán một cách khoa học và hệ thống là vô cùng quan trọng nhằm đảm bảo tính chính xác, đầy đủ của báo cáo tài chính. Điều này sẽ giúp kế toán viên tiết kiệm thời gian trong việc truy xuất thông tin, kiểm tra tính hợp lý của các giao dịch và hạn chế tối đa rủi ro nhầm nhẫn.
Hạch toán các nghiệp vụ kinh tế
Sau khi đã hoàn tất công tác sắp xếp chứng từ kế toán, bước tiếp theo là tiến hành hạch toán các nghiệp vụ kinh tế pháp sinh. Quá trình này yêu cầu kiểm toán viên phải kiểm tra tính hợp lý, hợp lệ và hợp pháp của các chứng từ nhằm đảm bảo các nghiệp vụ được ghi nhận vào sổ sách kế toán một cách chính xác theo đúng quy định của pháp luật hiện nay. Đây cũng là cơ sở quan trọng để lập ra những báo cáo tài chính minh bạch, có tính trung thực cao.
Phân loại các nghiệp vụ phát sinh
Nếu như muốn đảm bảo tính chính xác và đầy đủ trong quá trình lập báo cáo tài chính hằng năm, kế toán viên không thể bỏ qua bước phân loại các nghiệp vụ phát sinh trong kỳ. Việc phân loại các chi phí trả trước, chi phí khấu hao theo tháng, quý,… sẽ giúp doanh nghiệp đánh giá được hiệu quả kinh doanh trong từng giai đoạn, hỗ trợ dự báo doanh thu và chi phí những kỳ tiếp theo.
Rà soát các nghiệp vụ phát sinh
Một số nhóm tài khoản mà kế toán viên nên thực hiện rà soát để đảm bảo tính chính xác cho báo cáo tài chính:
- Nhóm hàng tồn kho: Kiểm tra số lượng hàng hóa tồn kho có bị âm hay không. Nếu có thì phải tìm hiểu rõ nguyên nhân và tiến hành điều chỉnh cho hợp lý.
- Nhóm công nợ phải thu và phải trả: Đối chiếu, kiểm tra các phát sinh bên Nợ, bên Có để phản ánh đúng nghiệp trên báo cáo tài chính.
- Các khoản đầu tư: Kiểm tra lại các hồ sơ đầu tư mà doanh nghiệp đã tham gia trong kỳ kế toán một cách kỹ lưỡng, sau đó cân đối chứng từ để có thẻ ghi nhận đầu tư.
- Các khoản chi phí trả trước: Xem xét các khoản kê khai đã phản ánh đúng với thực tế hay chưa.
- Tài sản cố định: Dựa vào Thông tư số 45/2013/TT-BTC, Thông tư số 28/2017/TT-BTC và Thông tư số 151/2014/TT-BTC để kiểm tra tính chính xác của tài sản cố định.
- Doanh thu: Rà soát doanh thu theo từng sản phẩm xem đã được phản ánh theo đúng giá thị trường hay chưa, tính toán biến động giá bán và xem xét các nguyên nhận gây ra tình trạng biến động.
- Giá vốn: Kiểm tra giá vốn của từng mã hàng, dịch vụ nhằm đảm bảo tính chính xác.
- Chi phí quản lý: Rà soát, đảm bảo tính hợp lý của các khoản mục chi phí mức doanh thu, các tài khoản, ghi nhận chi phí để đảm bảo chúng đều được phản ánh đúng với thực tế dựa trên nguyên tắc kế toán.
Thực hiện bút toán kết chuyển
Thực hiện bút toán kết chuyển là một trong những bước tạo báo cáo tài chính quan trọng nhất. Quá trình này giúp doanh nghiệp xác định rõ ràng kết quả kinh doanh của kỳ, lãi lỗ ra sao và đảm bảo các tài khoản đầu 5 đến đầu 9 không còn số dư cuối kỳ.
Lập báo cáo tài chính
Sau khi đã rà soát và tổng hợp hết tất cả các số liệu cần thiết, kế toán viên sẽ áp dụng cách lập báo cáo tài chính trên Excel hoặc những phần mềm chuyên dụng để hoàn tất quá trình kê khai báo cáo tài chính.
Lập báo cáo tài chính là một quá trình đòi hỏi sự kỹ lưỡng, tỉ mỉ và cẩn trọng tuyệt đối. Việc tuân thủ các quy định và thực hiện theo đúng các bước mà ProNexus hướng dẫn sẽ giúp doanh nghiệp có được một bản báo cáo tài chính hoàn chỉnh, thể hiện chính xác hiệu quả kinh doanh trong kỳ/năm kế toán.
