Định phí là gì? Các loại định phí và công thức tính

Trong hoạt động kinh doanh, việc hiểu rõ về khái niệm định phí và biến phí là vô cùng cần thiết. Nó sẽ giúp doanh nghiệp đưa ra được các quyết định đúng đắn trong sản xuất và định giá sản phẩm. Vậy định phí là gì, biến phí là gì? Chúng có đặc điểm ra sao? Trong bài viết dưới đây, ProNexus sẽ giải thích chi tiết để giúp bạn đọc có thể nắm rõ hai thuật ngữ cơ bản này một cách nhanh chóng.

Định phí là gì?

Định phí (Fixed cost) là các khoản tiền mà doanh nghiệp bắt buộc phải trả ngay cả khi không sản xuất bất kỳ sản phẩm nào. FC thường sẽ là những chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng nhằm giúp doanh nghiệp có đủ năng lực tạo ra sản phẩm như chi phí thuê tài sản, tiền lương nhân viên, khấu hao tài sản cố định,…

Biến phí là gì?

Bên cạnh khái niệm “Định phí là gì?” thì thuật ngữ “Biến phí là gì?” cũng nhận được sự quan tâm của không ít người. Biến phí (Variable charges) là những khoản phí sẽ thay đổi dựa trên hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Thông thường chi phí nguyên vật liệu, khoản chi cho điện nước, sửa chữa máy móc,… sẽ được gọi là biến phí.

Biến phí sẽ được chia thành 2 loại:

• Biến phí tỷ lệ: Có mối quan hệ trực tiếp với hoạt động sản xuất, khi sản lượng tăng lên, biến phí cũng sẽ tăng theo một tỷ lệ nhất định.
• Biến phí cấp bậc: Chỉ thay đổi khi hoạt động kinh doanh vượt qua một ngưỡng nhất định.

Đặc điểm của định phí và biến phí

Đặc điểm của biến phí và định phí là gì? Đây là một trong những câu hỏi được bàn luận vô cùng sôi nổi trên các diễn đàn kinh tế. Nếu bạn cũng quan tâm đến vấn đề này thì nhất định không được bỏ qua thông tin giải đáp mà chúng tôi chia sẻ bên dưới.

Đặc điểm của định phí

Định phí là những khoản chi phí ổn định trong dài hạn, hoàn toàn không phụ thuộc vào mức độ hoạt động sản xuất kinh doanh. Dù doanh nghiệp tạo ra lượng hàng lớn hay nhỏ, tổng định phí đều sẽ không bị thay đổi.

Tuy nhiên, định phí bình quân trên một đơn vị sản phẩm lại có quan hệ nghịch biến với sản lượng. Điều này cũng đồng nghĩa, khi lượng hàng hóa tăng lên thì định phí bình quân sẽ giảm dần, góp phần làm giảm chi phí sản xuất hàng hóa cho doanh nghiệp.

Đặc điểm của biến phí

Biến phí có mối quan hệ tuyến tính trực tiếp với sản lượng. Mỗi khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm, doanh nghiệp sẽ phát sinh thêm một khoản biến phí cố định. Do đó, biến phí bình quân trên mỗi một loại hàng hóa sẽ không thay đổi khi sản lượng biến động.

Phân biệt định phí và biến phí

Dựa vào những đặc điểm trên, ProNexus tiến hành phân loại định phí và biến phí như sau:

Các loại định phí

Định phí giữ một vai trò vô cùng quan trọng, giúp doanh nghiệp xác định chính xác các khoản phí cốt yếu cho hoạt động kinh doanh. Từ đó, cân đối chi phí để đảm bảo mô hình sản xuất diễn ra một cách trơn tru, thuận lợi. Hiện nay trong kế toán quản trị, định phí được chia thành 2 loại: Định phí bắt buộc và định phí tùy ý.

Định phí bắt buộc

Đây là những khoản chi phí mà doanh nghiệp bắt buộc phải thanh toán trong một khoản thời gian nhất định dù hoạt động sản xuất có diễn ra hay không. Chúng thường liên quan đến các nhóm tài sản cố định như nhà xưởng, máy móc, thiết bị,…

Do tính ổn định và lâu dài, việc điều chỉnh định phí bắt buộc là rất khó, vô cùng tốn kém. Vì thế, doanh nghiệp cần phải cân nhắc một cách kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định đầu tư.

Định phí tùy ý

Trong khái niệm “Định phí là gì”, định phí tùy ý được hiểu là những khoản chi phí mà doanh nghiệp có thể điều chỉnh linh hoạt theo quyết định của ban lãnh đạo. Không giống như định phí bắt buộc, loại này có thể tùy ý tăng, giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn tùy thuộc vào mục tiêu kinh doanh.

Định phí tùy ý sẽ gắn liền với sự phát triển của các phòng ban trong tổ chức. Nếu một bộ phận không còn tồn tại thì định phí tùy ý đi kèm cũng sẽ biến mất. Các ví dụ điển hình khi nhắc đến loại phí này gồm có chi phí marketing, nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới, chi phí đào tạo nhân viên,….

Công thức tính định phí và biến phí

Công thức tính biến phí và định phí hoàn toàn không phức tạp như nhiều người vẫn nghĩ. Dưới đây là cách tính chi tiết dành cho nhà quản lý tham khảo.

• Công thức tính định phí: y = b
• Công thức tính biến phí: y = a.x

Trong đó:

• a là biến phí đơn vị.
• b là chi phí cố định.
• x là mức độ hoạt động.

Ví dụ: Thương hiệu A hiện đang kinh doanh trong lĩnh vực bán hàng take away với quy mô nhân sự là 3 người, mức lương 3 triệu đồng/tháng và chi phí cố định 15 triệu/tháng. Hiện tại, thương hiệu đang muốn mở thêm 2 chi nhanh nữa và quyết định tuyển thêm 7 nhân viên. Vậy biến phí được tính như thế nào?

• Biến phí = 3 x 7 = 21 triệu

Bài viết trên đây là giải thích chi tiết 2 khái niệm định phí là gì và biến phí là gì mà ProNexus muốn chia sẻ với bạn đọc. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các loại chi phí trong hoạt động kinh doanh. Từ đó biết cách điều chỉnh, cân đối để làm sao có được hiệu quả tối ưu nhất.